سندروم آشیانه خالی چیست و تأثیری بر سلامت روان والدین دارد؟ - وبلاگ عکس

به گزارش وبلاگ عکس، گویی همین دیروز بود که نوزاد تازه متولدشده خود را در آغوش گرفته بودید و قول داده بودید که برای همواره او را دوست داشته باشید و از او مراقبت کنید. اکنون آخرین فرزند شما در حال ترک خانه و مستقل شدن است و شما نمی دانید با زندگی خود چه کنید. نگران نباشید. این احساس کاملا طبیعی است و در علم روان شناسی به آن سندروم آشیانه خالی می گویند. برای اینکه با این سندروم بیشتر آشنا شوید، نشانه ها، مراحل و راه های مقابله با آن را شرح می دهیم.

سندروم آشیانه خالی چیست؟

سندروم آشیانه خالی (Empty nest syndrome) روانشناسی عنوانی است که برای توصیف غم، اندوه و حتی پریشان حالی والدین هنگام ترک خانه به وسیله بچه هاشان به کار می رود. افرادی که دچار این سندروم می شوند، احساساتی نظیر از دست دادن، غم، اضطراب، اندوم، تحریک پذیری بالا و ترس را تجربه می نمایند. این سندروم هم بر مردان و هم بر زنان تأثیر می گذارد و از این نظر آن ها هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند. سندروم آشیانه خالی در سالمندان رواج بیشتری دارد.

نشانه های سندروم آشیانه خالی

به طورکلی، سندروم آشیانه خالی روانشناسی شده و 6 نشانه اصلی دارد که با مشاهده آن ها باید به فکر درمان باشید.

1. از دست دادن هدف

زمانی برنامه روزانه شما شامل رساندن فرزندتان به محل تمرین فوتبال یا برگزاری کلاس های فوق برنامه، شرکت در انجمن اولیا و مربیان مدرسه و برگزاری جشن تولد می شد اما حالا قضیه فرق نموده است.

در حال حاضر، به جای آن همه شلوغی و هیاهوی روزهای کسالت آور و بی هدفی را می گذرانید. چنین احساساتی در والدینی که به سندروم آشیانه خالی دچار شده اند، طبیعی است. کنار گذاشتن وظایف روزمره والدینی می تواند سخت باشد. این موضوع در والدینی که کنترل گری بیشتری داشته اند، تنها هستند یا بازنشسته شده اند، بیشتر مشاهده می شود.

2. نومیدی از کنترل اوضاع

برای سال های متمادی شما برنامه ریزی زندگی فرزندتان را کنترل می کردید اما اکنون اوضاع فرق نموده است. با توجه به اینکه فرزند شما مستقل شده، نمی توانید به میزان گذشته درباره جزئیات برنامه روزانه او مطلع شوید. عدم کنترل زمان حضور فرزند در دانشگاه و محل کار یا عدم مطلعی از قرار دیدار ها و معاشرت های او با دیگران ممکن است شما را دچار استیصال کند. بعلاوه، احتمالا در این شرایط، احساس می کنید که شما را کنار گذاشته اند.

3. احساس پریشانی

اگر هنگام تماشای آگهی های تبلیغاتی غم انگیز یا رانندگی در جاده اشک از چشمانتان سرازیر شده، باید بدانید که این مسئله کاملا طبیعی است. شما در حال حاضر، در یک بحران عاطفی قرار دارید و جای هیچ تعجبی نیست که موقعیت ها یا شرایطی که در حالت عادی بر شما اثری ندارند، شما را به شدت متأثر نمایند. سندروم آشیانه خالی در سالمندان می توانند احساسات مختلفی را برانگیزد، از قبیل:

• غم به این دلیل که فرزند شما به شخص بالغی تبدیل شده است؛
• عصبانیت از دست خودتان به این دلیل که در گذشته آن طور که باید به فرزندتان توجه نداشته اید؛
• عصبی نسبت به شرایط ازدواج خود؛
• ترس از اینکه کهن سال تر شوید؛
• ناامیدی چون همواره فکر می نموده اید که در این سن شرایط دیگری داشته باشید.

4. استرس زناشویی

بسیاری از زوج ها در طول فرایند تربیت فرزند رابطه زناشویی خود را فراموش می نمایند و باعث می شوند که خانواده حول محور بچه ها بچرخد. اگر در طول سال های گذشته، ازدواج و رابطه زناشویی خود را نادیده گرفته اید، ممکن است پس از استقلال بچه ها، متوجه خلأ رابطه خود شوید.

درصورتی که، فعالیت های زندگی شما همواره حول محور مدرسه و فعالیت های مربوط به بچه ها چرخیده باشد، احتمالا زمان استقلال آن ها برقراری مجدد رابطه برایتان با کمی چالش همراه باشد. به علاوه، برخی از زن و شوهرها نسبت به ترک خانه به وسیله بچه ها واکنش های متفاوتی دارند. ممکن است یکی از شما بعد از این قضیه نفس راحتی بکشد و دیگری غمگین شود. در این شرایط، تنش رابطه میان شما بیشتر خواهد شد.

5.اضطراب و نگرانی نسبت به شرایط بچه ها

چه فرزند شما راهی دانشگاه شده باشد و چه به خانه تازه نقل مکان کند، به هرحال، طبیعی است که شما نگران شرایط او باشید. آنچه غیرطبیعی است این است که این احساس نگرانی و اضطراب همیشگی شود.

آنالیز چندین باره حساب های کاربری او در شبکه های اجتماعی یا صرف ساعت های طولانی برای این کار نه به نفع شماست و نه به سود فرزندتان. در این شرایط، برخی از والدین بارها با فرزند تماس می گیرند تا مطمئن شوند که به عنوان مثال امروز مسواک زده یا نه!

6. احساس تنهایی

پس از استقلال فرزند ممکن است که دچار احساس تنهایی شوید. تصور اینکه از خواب برخیزید و او را در خانه نبینید شما را آزار می دهد. احتمالا از اینکه فرزندتان دیگر مثل گذشته با شما زندگی نمی نماید، به شدت ناراحت هستید.

دوره درگیری با سندروم آشیانه خالی چقدر طول می کشد؟

هر پدر و مادری نسبت به استقلال بچه هاش احساس و تجربه متفاوتی دارد. ممکن است این احساسات برای برخی تنها چند هفته طول بکشد. برخی از والدین هم تا سال ها دچار این سندروم هستند. آن هایی که سندروم آشیانه خالی را برای چند ماه تجربه می نمایند، معمولا 2 ماه تا 1 سال درگیر این مشکل هستند. نظرسنجی ها نشان می دهند که به طور میانگین 3 ماه طول می کشد تا والدین به خانه خالی خود عادت نمایند.

مراحل ابتلا به سندروم آشیانه خالی

این سندروم 3 مرحله اصلی دارد که با پشت سر گذاشتن آن ها همه چیز به روال سابق بازمی شود.

1. اندوه (Grief)

زمانی که فرزندتان برای اولین بار خانه را ترک می نماید، احتمالا احساس غم، اندوه و از دست دادن بر شما غلبه خواهد نمود. ممکن است با ساده ترین چیزها اشک بریزید و از نظر احساسی تحریک پذیری بالایی داشته باشید. این غم و اندوه ممکن است سبب شود که تا زمان کنار آمدن با تغییرات بزرگ زندگی خود از دنیا فاصله بگیرید

2. تسکین (Relief)

پس از گذشت چند ماه، ممکن است متوجه موقعیت تازه خود و آزادی هایی که دارید، شوید. بنابراین، به جای ناراحتی از ترک خانه به وسیله فرزندتان، به مراقبت از خود و تفریح های مختلف مشغول می شوید. این سبک تازه از زندگی به شما حس آرامش و تسکین خواهد داد.

3. شادی و لذت (Joy)

حرکت در مسیر پرفرازونشیب غم پایان شما را به ایستگاه شادی می رساند. در این زمان، از شرایط تازه خود راضی می شوید. شاید به حضور در شبکه های اجتماعی یا سفر به خارج از کشور فکر کنید.

راه های درمان سندروم آشیانه خالی

با اینکه پشت سر گذاشتن این سندروم کار سختی است اما غیرممکن نیست. با استفاده از 8 راه حل ساده می توانید با این سندروم مقابله کنید.

1. ارتباطات اجتماعی برقرار کنید

از وقت آزادی که به دست آورده اید برای ارتباط مجدد با دوستان قدیمی خود استفاده کنید. قابل درک است که والدین از روابط اجتماعی خود غافل شوند چون به سختی برای خود وقت دارند، چه برسد به دیگران. سعی کنید که وارد فضاهای اجتماعی تازه با ارتباطات تازه شوید. دوستی و ارتباط با دوستان یک راه ساده برای حواس پرتی و پرکردن خلأ تنهایی است.

2. در پی یاری حرفه ای باشید

اگر نشانه های سندروم آشیانه خالی را در خود دیده اید و این نشانه ها هنوز ادامه دارند، باید به فکر مشاوره با یک کارشناس سلامت روان باشید. چنین فردی به شما یاری می نماید تا غم و اندوه خود را درک کنید و بتوانید احساسات خود را به برترین شکل مدیریت کنید.

3. برای آینده هدف گذاری کنید

با داشتن طرزفکری آینده نگرانه غم و اندوه کاهش می یابد. وجود این طرزفکر سبب می شود که انگیزه پیدا کنید و به زندگی امیدوار شوید. بنابراین، برای خود اهداف بلندمدت یا کوتاه مدتی معین کنید.

4. تفریح یا شغل تازهی را آغاز کنید

کشف جنبه های مختلف هویت و توسعه علایق ممکن است برای شما به مسیری رضایت بخش تبدیل شود. در نتیجه، سراغ فعالیت های تازه بروید. فرقی نمی نماید که عضو کتابخانه های عمومی شوید یا در کلاس های یوگا شرکت کنید، به هرحال، قدم گذاشتن در مسیری تازه دایره ارتباطات اجتماعی شما را توسعه می دهد و به سلامت جسمی شما یاری می نماید.

ممکن است انتخاب یک مسیر شغلی تازه هم به تقویت اعتماد به نفس شما یاری کند. تغییر شغل و آغاز کسب وکار تازه به شما این امکان را می دهد که جنبه قدرتمندی از خود که تا به امروز آن را نادیده می گرفته اید را ببینید.

5. رابطه با شریک زندگی خود را تتازه کنید

زندگی در یک خانه خالی فرصتی عالی برای وقت گذراندن با یکدیگر است. از این فضا و زمانی که به دست آورده اید برای احیای دوباره عشق و رابطه خود بهره بگیرید. در حقیقت، 63 درصد از زوج هایی که بچه هاشان مستقل شده اند، احساس نزدیکی و صمیمیت بیشتری را تجربه نموده اند.

6. مراقبت از خود را تمرین کنید

زمانی را به مراقبت از خود اختصاص بدهید. ممکن است این موضوع برای شما به معنای یک حمام داغ، پختن یک غذای خوشمزه، دویدن یا نوشتن خاطرات روزانه باشد. به هرحال، هرکسی به روش خاص خود شادمان می شود. سعی کنید که آن روش را پیدا کنید.

7. مثبت فکر کنید

به استقلال بچه ها و خروج آن ها از خانه به عنوان یک فرایند طبیعی و مثبت نگاه کنید. شما باید استقلال آن ها را جشن بگیرید. با خوش بینی نسبت به فرصت های پیش روی آن ها، هیجان زده خواهید شد.

8. با بچه ها خود در تماس باشید

خوشبختانه، در عصر فناوری زندگی می کنیم و همه امکان برقراری ارتباط آسان از هر جای کره زمین را داریم. فاصله فیزیکی مساوی با فاصله عاطفی نیست. با فرزندتان در تماس باشید تا به او نشان دهید که هنوز هم او را بی قیدوشرط دوست دارید.

کلام آخر

هرچند والدین باید همواره بچه ها خود را برای کسب استقلال تشویق نمایند اما ممکن است این کار برای آن ها سخت باشد. سندروم آشیانه خالی پدیده ای رایج در میان والدین در سراسر دنیا است اما غیرقابل درمان نیست. شما می توانید با راه کارهایی ساده با این پدیده مقابله کنید.

آیا شما تابه حال به این سندروم دچار شده اید؟ به نظر شما در این شرایط برترین کار چیست؟

این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با یک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ عکس مگ را بخوانید.

منبع: verywellfamily