امکانی تازه برای خروج دریاچه ارومیه از شرایط بحرانی ، تالاب های خشک قابل احیا هستند، حتی بعد از چند سال - وبلاگ عکس

به گزارش وبلاگ عکس، متخصص مدیریت اکوسیستم های تالابی با اشاره به اینکه مساله مهم در شرایط فعلی دریاچه ارومیه ندادن حقابه این تالاب است، گفت: فقط کافی است این روند تغییر کند و آب مورد احتیاج به دریاچه برسد تا از شرایط بحرانی خارج گردد، تالاب ها توان بازیابی دارند و می توانند حتی بعد از چند سال خشکی دوباره احیا شوند.

به گزارش وبلاگ عکس، این روزها دریاچه ارومیه حال و روز خوبی ندارد، تشنگی امان این پنجمین دریاچه بزرگ جهان را بریده و بیش از 95 درصد از وسعت آنرا خشک نموده است، چشم به راه حقابه ای است که حقش است اما دریغ می گردد، حدود دو تا سه سال است که حقابه ای دریافت ننموده این در حالی است که اگر این دریاچه بزرگ شور خشک گردد جبران مصیبت گرد و غبار نمکی که از بستر آن به هوا بلند می گردد هزاران برابر سخت تر از تامین آب مورد احتیاج آن خواهد بود.

البته دولت سیزدهم توجه ویژه ای بر احیای این دریاچه دارد، علی سلاجقه معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفته بود که عزم دولت سیزدهم بر تکمیل پروژه های طرح احیای دریاچه ارومیه است، در واقع برای احیای این دریاچه طرح کلانی تعریف و هزینه های هنگفتی صرف آن شد که نباید هدر روند از این رو تمام کوشش خود را به کار می گیریم تا پروژه های نیمه تمام هر چه زودتر به بهره برداری برسند و با رسیدن آب مورد احتیاج دریاچه نجات یابد.

متخصص مدیریت اکوسیستم های تالابی گفت: مساله ای که وجود دارد این است که به مدت 2 تا 3 سال است که حقابه دریاچه ارومیه داده نشده و باعث شده که با این شرایط سخت روبرو گردد، فقط کافی است این روند تغییر کند و آب مورد احتیاج به تالاب برسد تا در شرایط پایدار قرار گیرد، با این روند می تواند از شرایط بحران خارج گردد.

علی ارواحی اضافه کرد: آنچه که در زمینه دریاچه ارومیه مهم و ضروری است مطالبه گری حقابه آن است، یعنی باید تمام بخش های فعال در این حوزه بحث حقابه تالاب را با جدیت مطرح نمایند تا آن مقدار آبی که وعده داده شده بود که از محل های مختلف از جمله تصفیه فاضلاب شهرهای ارومیه و تبریز، تونل کانی سیب و از محل حقابه، به تالاب برسد محقق گردد و دریاچه جان دوباره ای بگیرد، در این میان منابع آبی که پشت سدهای پیرامون دریاچه ارومیه ذخیره و صرف کشاورزی می شوند هم باید مورد توجه قرار گیرند.

وی درباره اینکه بعضی راهکارها برای نجات دریاچه پیشنهاد می گردد، تاکید نمود: واقعیت این است که ضروری است حقابه دریاچه ارومیه نیز مانند همه بخش های دیگر پرداخته گردد و این مساله می تواند به جای یک سری راهکارها که به نظر نگران نماینده هم هستند، به عنوان مطالبه و محور اصلی برای نجات این حوضه آبی قرار گیرد.

مساله ای که وجود دارد این است که به مدت 2 تا 3 سال است که حقابه دریاچه ارومیه داده نشده و باعث شده که با این شرایط سخت روبرو گردد. ارواحی ادامه داد: الان نزدیک به 95 درصد دریاچه ارومیه کاملا خشک شده است اما باید یک نکته را در نظر بگیریم که تالاب ها قابلیت بازیابی و احیا دارند، یعنی اینکه اگر یک تالابی خشک می گردد به این معنی نیست که هیچ وقت قابلیت احیا ندارد حتی اگر دریاچه ارومیه برای چند سال شرایط خشکی کامل را داشته باشد باز می تواند احیا گردد کما اینکه در این یک دهه گذشته ما این روند را دیده ایم.

وی اظهار کرد: از آنجا که دریاچه حقابه دارد، اگر اراده بخش های دولتی باشد می تواند احیا گردد، بعلاوه نقش بخش کشاورزی در کاهش مصرف آب در این زمینه بسیار پررنگ است، از سوی دیگر کاشت محصولات کم آب بر در حوضه آبریز دریاچه می تواند گام مهمی در رسیدن آب به دریاچه باشد، در واقع سیاست ها، شیوه ها و تمهیداتی باشد که کشت های پرمصرف در پیرامون دریاچه حذف گردد، از طرف دیگر وزارت نیرو در توزیع حقابه و برنامه ریزی مصارف آبی می تواند نقش بسیار پررنگی داشته باشد، از سوی دیگر سازمان حفاظت محیط زیست در اجرای برنامه مدیریت دریاچه و جلب مشارکت دست اندرکاران مختلف و جوامع محلی می تواند گام بلندی در رسیدن آب مورد احتیاج به دریاچه بردارد.

ارواحی درباره مقدار حداقل آب مورد احتیاج برای زنده ماندن دریاچه ارومیه گفت: در زمینه احتیاج آبی دریاچه دو مطالعه وجود دارد، یکی مطالعه ای است که در گذشته صورت گرفته و احتیاج آبی دریاچه را 3 میلیارد و 100 میلیون متر مکعب اعلام نموده است، یک مطالعه دیگر که ستاد احیای دریاچه انجام داده در آن حقابه مورد احتیاج دریاچه 3 میلیارد و 400 میلیون متر مکعب مشخص شده است، در واقع این مقدار حقابه حداقل احتیاج آبی دریاچه است که اگر تامین گردد یاری می نماید تا برای چند سال تراز آبی دریاچه که 1274.1 متر است حفظ گردد، یعنی دریاچه در تراز اکولوژیک خود باقی می ماند، چون در این صورت کارنمودهای مختلف دریاچه مانند حیات آرتمیا، تعدیل آب و هوا، تثبیت نمک های بستر دریاچه و تنوع زیستی حفظ می گردد.

به گفته وی اکنون به دلیل خشک شدن بخش بسیار زیادی از دریاچه، جزایر آن نیز تحت تاثیر قرار گرفته و موجوداتی از جمله گوزن زرد ایرانی به خطر افتاده اند چون با خارج شدن از جزایر و رفتن به سمت روستاها و سایر منطقه ها تعارض بین مردم و حیات وحش به وجود آمده است که خطرات خاص خودش را دارد، ضمن اینکه گونه گوزن زرد ایرانی که در پارک ملی دریاچه ارومیه زیست می نماید گونه بسیار ارزشمندی است که در شرایط خطر واقع شده است.

متخصص مدیریت اکوسیستم های تالابی تاکید نمود: بهتر است تمام توجهات به سمت تامین حقابه دریاچه باشد، درست است که در خشکسالی قرار داریم و شاید امکان فراهم کردن 3 میلیارد متر مکعب آب مورد احتیاج دریاچه وجود نداشته باشد اما می تواند 30 یا 50 درصد این آب تامین گردد طوری که حداقل یک حیات نسبی را در دریاچه ارومیه ببینیم، در کنار آن حقابه ای هم که به بخش کشاورزی داده می گردد متناسب با خشکسالی مدیریت گردد.

وی اضافه کرد: الان در شرایط خشسکالی شاهد کشت محصولات آب بری مانند سیب، انگور و چغندرقند پیرامون دریاچه ارومیه هستیم، از طرف دیگر توسعه سطح زیر کشت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه اتفاق افتاده است، در چنین شرایطی یک اراده جدی و یک برنامه دقیقی می خواهد که این روند مدیریت گردد تا شاهد برگشت دوباره حیات به دریاچه باشیم.

درست است که در شرایط خشکسالی هستیم و شاید امکان تامین تمام حقابه مشخص شده نباشد اما می توان 30 یا 50 درصد آنرا اختصاص داد تا حیات نسبی در دریاچه ادامه یابد.

ارواحی با تاکید بر اینکه پایداری سرزمین مساله بسیار مهمی است، گفت: موضوعی که بخش های اجرایی مختلف آنرا نادیده می گیرند این است که اگر حقابه دریاچه را پرداخت نکنیم به مرور زمان، پایداری سرزمین در این حوزه را از دست می دهیم که در این شرایط حیات در منطقه تحت تاثیر قرار می گیرد، این موضوعی است که بسیار اهمیت دارد که امیدواریم توجه ها به این سمت برود تا دوباره شاهد شکوفایی دریاچه ارومیه باشیم.