این زباله نجات بخش را دور نریزید! - وبلاگ عکس

به گزارش وبلاگ عکس، طلای سرخ؛ نجات بخش، درمان کننده و شاید تنها امید صدها کودک بیمار مبتلا به سرطان، بیماری های نقص ایمنی و متابولیک کشنده؛ تنها 5 تا 10 دقیقه برای تصمیم گیری زمان است، در غیر این صورت باید این زباله بیولوژیک نجات بخش را دور ریخت...

به گزارش وبلاگ عکس، روز 17 نوامبر مصادف با 26 آبان 1400 از سوی مجامع بین المللی به عنوان روزجهانی خون بند ناف نام گذاری شده است؛ یک زباله بیولوژیک نجات بخش، طلای سرخی که در خون بند ناف وجود دارد و می تواند دوام صدها و هزارن زندگی را تضمین کند.

باید بدانیم که تنها چند دقیقه بعد از تولد و خروج بند ناف، خون موجود در بند ناف و جفت لخته می گردد. بنابراین برای دسترسی به این منبع مهم تنها 5 تا 10 دقیقه فرصت داریم. در غیر این صورت سلول های بنیادی موجود در آن که می تواند درمان نماینده بیش از 80 نوع بیماری صعب العلاج باشد، بدون استفاده دور انداخته می گردد!.

دکتر مژده نخلستانی -مدیر بانک خون بندناف سازمان انتقال خون در گفت وگو با وبلاگ عکس، با اشاره به تاریخچه ذخیره خون بند ناف، گفت: در ذخیره سازی و پیوند خون بند ناف، پروفسور الین گلوکمن از شناخته ترین و تاثیرگذارترین چهره های این عرصه است که توانست با اولین پیوند موفقیت آمیز خون بند ناف بر روی کودکی پنج ساله مبتلا به آنمی فانکونی(نوعی کم خونی مادرزادی) از طریق سلول های بنیادی خون بند ناف خواهرش در سال 1988 تحول عظیمی را با وارد کردن سلول های بنیادی خون بند ناف به بخش پیوند، رقم بزند. بعلاوه در سال 1991 درمان کودک مبتلا به سرطان خون نیز از طریق پیوند سلول های بنیادی خون بند ناف موفقیت آمیز اجرا شده بود. به این ترتیب منظره روشنی برای استفاده از سلول های بنیادی خونساز بند ناف رقم خورد.

زباله بیولوژیک نجات بخش!

وی با بیان اینکه اکنون سالانه بیش از صدها پیوند موفقیت آمیز از بند ناف انجام می گردد، گفت: درهمین راستا روز 17 نوامبر مصادف با 26 آبان 1400 از سوی مجامع بین المللی به عنوان روزجهانی خون بند ناف نام گذاری شده است. بر این اساس با جهانی شدن روز بند ناف، خانواده ها و کادر درمان از مزایای استفاده از این زباله بیولوژیک که به عنوان طلای سرخ ارزشمند باید شناخته گردد، بیشتر آشنا می شوند.

نخلستانی درباره بانک خون بند ناف سازمان انتقال خون ایران و نحوه عملکرد آن، گفت: این بانک، یک بانک خون بند ناف عمومی است که در سال 1389 تاسیس شد. این بانک جهت اطمینان از انطباق فرآیندهای جاری با استانداردهای بین المللی، فعالیت های خود را بر مبنای الزامات اسـتاندارد Net Cord-FACT و AABB و استانداردهای ملی خون بندناف ایران شروع نموده است.

جمع آوری بیش از 4000 واحد خون بندناف در سازمان انتقال خون

وی اضافه نمود: از زمان تاسیس بانک خون بند ناف انتقال خون تا کنون حدود 4150 واحد خون بند ناف از مادران اهدا نماینده ای که رضایت به اهدای خون بند ناف نوزادشان داده اند، در این بانک نگهداری می گردد. بعلاوه تا به امروز اطلاعات HLA تعداد 4100 نفر بیمار به امید یافتن نمونه سازگار، ثبت شده است.

خون بند ناف چیست؟

نخلستانی اظهار کرد: در دوران جنینی، جفت مسئول تبادل مواد غذایی بین جنین و خون مادر است. ساختمان آن به گونه ای است که مانند یک حوضچه خونی عمل می نماید تا بیشترین تبادل مواد غذایی و اکسیژن در آن صورت گیرد. منشاء سلول های خونی موجود در جفت، جنین بوده و بنابراین از نظر سلولی، نابالغ تر از سلول های خونی موجود در یک فرد بزرگسال است. بنابراین به همان نسبت سلول های بنیادی جفت، توانایی بیشتری در تمایز به سایر سلول ها از جمله سلول های خونی دارند. باید توجه کرد که سلول های خونی حامل اکسیژن و مواد غذایی، از جفت از طریق بند ناف وارد بدن جنین شده و از طریق قلب جنین به کل بدن فرستاده می شوند. به هنگام تولد و بعد از جدا شدن بند ناف، جفت نیز از دیواره رحم جدا شده و خارج می گردد.

5 تا 10 دقیقه زمان برای دسترسی به طلای سرخ

وی ادامه داد: حجم بند ناف و جنین به گونه ای است که به طور میانه 70 تا 200 میلی لیتر خون غنی از سلول های بنیادی خون ساز در آن ذخیره شده است و به همراه دفع جفت، این خون نیز دور انداخته می گردد. از آن جایی که تنها بعد از چند دقیقه خون موجود در بند ناف و جفت لخته می گردد، بنابراین برای دسترسی به این منبع مهم تنها 5 تا 10 دقیقه فرصت داریم. در غیر این صورت سلول های بنیادی موجود در آن بدون استفاده باید دور انداخته گردد. این خون بعد از جدا شدن کامل بند ناف از نوزاد قابل جمع آوری است. بنابراین نمونه گیری از آن هیچ صدمه ای به نوزاد و یا مادر وارد نمی نماید.

نخلستانی با بیان اینکه سلول های بنیادی خونساز، فراورینماینده سلول های خونی و ایمنی هستند، گفت: این سلول ها به طور عمده در مغز استخوان وجود داشته و علاوه بر مغز استخوان در خون محیطی (خون در گردش)، بند ناف و کبد جنینی نیز دیده می شوند. سلول های بنیادی خونساز قابلیت تبدیل به رده های مختلف خونی را دارند و با توجه به اینکه سلول های خونی از جمله گلبول قرمز 120 روز عمر دارد یا نیمه عمر پلاکت خون چند روز است، ما همواره به ذخایر قابل توجهی از این سلول های بنیادی برای تبدیل و فراوری به سلول های خونی در مغز استخوان نیاز داریم. در بیماران نیازمند پیوند می توان از این منابع جهت پیوند مغز استخوان استفاده کرد.

وی بعلاوه گفت: خون بند ناف، خون موجود در جفت بوده و به عنوان یک زباله بیولوژیک محسوب می گردد. جمع آوری آن بدون درد است و پس از جمع آوری برای پیوند به راحتی قابل دسترس است. بنابراین استفاده از سلول های خون بند ناف بسیار ارزشمند است، اما از آنجایی که معمولا حجم خون جمع آوری شده، کم است، بنابراین برای بیماران بزرگسال کاربرد کمی دارد، اما برای بچه ها و اطفال در بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان های خون، نقایص سیستم ایمنی، کم خونی های مقاوم به درمان و... بسیار مفید است. سلول های بنیادی خون بند ناف می توانند جایگزین سلول های خونساز مغز استخوان شوند و امید زندگی را در این بیماران زنده نمایند.

درمان 80 نوع بیماری صعب العلاج از طریق سلول های خون بند ناف

نخلستانی با بیان اینکه بیش از 80 نوع بیماری صعب العلاج با سلول های بنیادی خونساز بند ناف درمان می شوند، گفت: به طوری که بیماری های خونی بدخیم مانند سرطان های خون حاد و مزمن، بیماری های خونی غیر بدخیم از جمله تالاسمی ماژور، بیماری های متابولیک ارثی کشنده و بیماری های نقص ایمنی از جمله این بیماری ها محسوب می شوند. بعلاوه از سلول های خون بند ناف برای بازسازی مغز استخوان پس ازشیمی درمانی و پرتودرمانی های شدید نیز استفاده گردد.

هزینه جمع آوری خون بند ناف در سازمان انتقال خون ایران

وی درباره هزینه جمع آوری و نگهداری خون بند ناف در سازمان انتقال خون ایران به عنوان مرکزی عمومی، گفت: باید توجه کرد که بانک های خون در جهان به دو نوع خصوصی و عمومی تقسیم می شوند. نگهداری خون بند ناف در بانک خون بندناف سازمان انتقال خون ایران که بانک خون غیرانتفاعی و عمومی است، هیچگونه هزینه ای ندارد. زیرا نمونه ای که اهدانماینده به بانک خون بند ناف عمومی اهدا می نماید، برای مصرف عموم بیماران است، نه صرفا برای مصرف خود نوزاد و خانواده فرد اهدانماینده. باید توجه کرد که این بانک یک بانک خون عمومی است که پس از مصاحبه و رضایت از مادران داوطلب، خون بند ناف پس از زایمان از طریق پرسنل و کارشناس آموزش دیده جمع آوری و به واحد پردازش خون بند ناف در سازمان انتقال ایران ارسال می گردد. در آنجا سلول های خون بند ناف پردازش شده و سپس ذخیره سازی می گردد. این درحالی ست که در بانک های خصوصی هزینه پردازش و نگهداری را خانواده پرداخت می نماید.