جلوگیری از فرارهای مالیاتی در مناطق آزاد با اجرای قانون ارزش افزوده - وبلاگ عکس

به گزارش وبلاگ عکس، چه تفاوتی دارد که افراد ساکن در مناطق آزاد بابت خرید یک کالا، ارزش افزوده پرداخت نکنند ولی یک روستایی در سیستان و بلوچستان با خرید یک کالا باید اقتصادیات بر ارزش افزوده پرداخت کند. مشاور اقتصادیاتی مرکز پژوهش های مجلس، این معافیت را معافیت غیرهدفمند می داند و بر این باور است مشمول شدن مناطق آزاد در بودجه 1400 از پرداخت اقتصادیات بر ارزش افزوده، در راستای تحقق اصل برابری در اقتصادیات ستانی است و باعث عدالت اجتماعی، شفافیت در مبادلات اقتصادی می شود و به ضرر فعالان اقتصادی نیست.

احمد غفارزاده در گفت و گو با ایلنا گفت: در مناطق آزاد چند نوع معافیت اقتصادیاتی وجود دارد، معافیت حقوق ورودی گمرکی و معافیت اقتصادیاتی 20 ساله اقتصادیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی که به فعالیت های اقتصادی در مناطق آزاد مشغول هستند و فقط معافیت اقتصادیات ارزش اضافه کرده مناطق آزاد تجاری-صنعتی است که طبق بودجه سال 1400 حذف شده است.

وی در پاسخ به اینکه آیا معافیت ارزش اضافه کرده مناطق ویژه اقتصادی برقرار است، اضافه کرد: در صورت تصویب نهایی و ابلاغ قانون جدید اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده، مناطق ویژه اقتصادی به صورت کامل مشمول اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده می شوند اما تا زمانیکه قانون جدید ابلاغ نشود، مناطق ویژه اقتصادی معافیت اقتصادیات برارزش اضافه کرده را خواهد داشت.

معاون سابق حسابرسی اداره کل امور اقتصادیاتی مودیان بزرگ ادامه داد: سیستم اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده در ایران می تواند حلقه های مفقوده را پیدا کند و زمانی که این قانون در سال 87 اجرایی و با نرخ 3 درصد آغاز شد، پیدا کردن حلقه های مفقوده در اقتصاد از اهداف اصلی آن بود چون این اقتصادیات از نوع صورتحسابی است و در این سیستم باید آن حلقه ها به هم متصل شوند. شخص برای استفاده از اعتبار اقتصادیاتی باید آن حلقه قبلی را معرفی کند که این کالا را از آقای A خریده است و این باعث شفاف سازی می شود.

اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده به اقتصادیات غیر مستقیمی گفته می شود که به تفاوت بین ارزش کالا و خدمات ارائه شده و ارزش کالا و خدمات خریداری شده در یک دوره معین تعلق می گیرد.

شناسایی بخشی از فرارهای اقتصادیاتی در مناطق آزاد با اجرای قانون اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده

مشاور اقتصادیاتی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: با اجرای این قانون در سرزمین اصلی، بیشتر فرارهای اقتصادیاتی از طریق این سیستم شناسایی شدند و اطمینان دارم که این کمک می کند در مناطق آزاد هم این اتفاق رخ دهد. نمی گویم 100 درصد فرارهای اقتصادیاتی در مناطق آزاد به دام می افتند ولی بخشی با اجرای قانون اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده شناسایی می شوند.

صادرات کالا و خدمات مشمول نرخ صفر اقتصادیاتی است

غفارزاده در پاسخ به اینکه صادرات مشمول اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده می شود یا خیر، خاطرنشان کرد: طبق ماده 13 قانون فعلی ارزش اضافه کرده و در قانون جدید هم خواهیم داشت، صادرات کالا و خدمات از سرزمین اصلی و مناطق آزاد به خارج از کشور، مشمول اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده نمی شود و به تعبیر ادبیات اقتصادیاتی، مشمول نرخ صفر است و اقتصادیات های دریافت شده از فعالان اقتصادی بابت خرید یا تولید کالا، قابل استرداد خواهد بود.

معافیت اقتصادیات ارزش اضافه کرده مناطق آزاد از نوع معافیت های غیرهدفمند بود

وی با اشاره به اینکه بیشتر معافیت های اقتصادیاتی در کشور، معافیت های غیرهدفمند است، اظهار کرد: معافیت اقتصادیات ارزش اضافه کرده در مناطق آزاد تجاری-صنعتی از معافیت های غیرهدفمند است. بر این باورم که عدالت اجتماعی با اجرای این قانون محقق می شود. اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده، اقتصادیات بر مصرف است و چه تفاوتی دارد که افراد ساکن در مناطق آزاد بابت خرید یک کالا، ارزش اضافه کرده پرداخت نکنند ولی یک روستایی در سیستان و بلوچستان با خرید یک کالا باید اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده پرداخت کند.

غفارزاده بر این باور است که معافیت اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده در مناطق آزاد به ضرر فعالان اقتصادی است و می گوید: زمانی که فعال اقتصادی؛ معاف از اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده باشد، اقتصادیاتی که به نهاده ها داده است و این می شود جزو اجزای بهای تمام شده و قیمت تمام شده را بالا می برد و بر روی فروش کالا تاثیر می گذارد و سود خالص قابل تصرف را پایین می آورد و این نوع معافیت به سود فعال اقتصادی نیست.

عضو کارگروه اصلاح قوانین اقتصادیاتی اظهار کرد: وصول ارزش اضافه کرده از مناطق آزاد، خیلی تاثیرگذار در افزایش درآمدهای دولت نیست و به باورم اجرای این قانون در این مناطق، 10 تا 20 درصد منابع ارزش اضافه کرده را تامین می کند.

تحقق شفاف سازی با اجرای قانون اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده در مناطق آزاد

به گفته وی، با اجرای این قانون در مناطق آزاد تجاری-صنعتی، جنبه تحقق هدف شفاف سازی در فعالیت های اقتصادی برای جلوگیری از فرار اقتصادیاتی، پررنگ تر از تامین منابع درآمدی ارزش اضافه کرده خواهد بود.

غفارزاده در پاسخ به اینکه آیا با این دیدگاه موافق هستید که تمام یا بخشی از منابع حاصل از اجرای قانون اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده در این مناطق به خود مناطق آزاد تجاری-صنعتی اختصاص داده شود تا صرف توسعه زیرساخت ها و حمایت از فعالیت های اقتصادی مولد شود، خاطرنشان کرد: موافقم چون این اقتصادیات را مصرف کنندگان می دهند و 3 درصد از 9 درصد اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده، سهم شهرداری ها و دهکمک ها است و از این 3 درصد باید سهم مناطق آزاد هم پرداخت شود.

وی در پاسخ به اینکه باتوجه به عقب افتادگی زیرساختی و توسعه ای سرزمین اصلی نسبت به مناطق آزاد، آیا اختصاص کامل این منابع به مناطق آزاد موجب تبعیض نمی شود، گفت: مجلس شورای اسلامی می تواند طوری برنامه ریزی کند که بخشی از منابع اقتصادیات بر ارزش اضافه کرده برای رفع محرومیت استفاده شود.

غفارزاده شرح داد: اوایل عوارض ارزش اضافه کرده دریافتی از صنایع و واحدهای مستقر در آن شهرستان، به حساب دهکمک ها و شهرداری های همان شهرستان واریز می شد که باوجود تجمیع صنایع بزرگ و کوچک در آنجا، آنقدر درآمد به شهرداری ها و دهکمک ها اختصاص پیدا کرده بود که شرایط جذب و هزینه آن را نداشتند و در عین حال شهرستان همجوار آن با کمترین صنایع و منابع نیز بهره ای از این عوارض نداشت و دچار عقب افتادگی شدید بود و به علت شکاف عمیق توسعه عمرانی، تصمیم گرفته شد عوارض ارزش اضافه کرده تمام شهرستان های استان تجمیع و در کل استان توزیع شود.

ضرورت اصلاح فرمول توزیع عوارض ارزش اضافه کرده

عضو کارگروه اصلاح قوانین اقتصادیاتی بر این باور است که باید فرمول توزیع عوارض ارزش اضافه کرده استانی را طوری اصلاح کرد که در برنامه هفتم توسعه، درصد آن مناطقی که صنایع بزرگ و کوچک در آن مستقر هستند را درصدی بیشتر از فرمول قبلی افزایش داد.

وی اضافه کرد: بر این باورم که نباید همه رقم نجومی عوارض ارزش اضافه کرده به آن شهرستان دارای صنایع متعدد، اختصاص یابد و شهرستانی دیگر دچار عقب افتادگی باشد. باید متفاوت برخورد کنیم در ارتباط با شهرستان هایی که دارای صنایع و از نظر توسعه زیرساخت ها عقب هستند که نرخ توزیع عوارض ارزش اضافه کرده این مناطق، متعادل تر شود.

گفت و گو: مرتضی عبداله زاده